شیخ صدوق ازدیدگاه دانشمندان شیعه
شیخ الطایفه محمد بن حسن طوسی متوفی سال ۴۶۰ ه. که با یک واسطه شاگرد شیخ صدوق بوده است از وی بدین گونه یاد می‌کند:
"ابو جعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، دانشمندی جلیل القدر، بزرگوار، حافظ احادیث، صاحب نظر در رجال و ناقد اخبار بوده، در میان علما و دانشمندان قم در حفظ و کثرت علم مانند او دیده نشده است، نزدیک به سیصد کتاب داشته و فهرست کتابهای او معروف است. - دانشمند عالیقدر رجالی ابوالعباس نجاشی متوفی سال ۴۵۰ که رجال خود را بعد از فهرست شیخ طوسی نوشته است، می‌نویسد:"
ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، ساکن ری، شیخ و فقیه ما، و چهره درخشان طایفه در خراسان بود،در سال ۳۵۵ ه وارد بغداد شد و در زمانی که جوان بود مشایخِ طایفه از وی استماع حدیث می‌کردند، او صاحب کتابهای بسیاری است. - نابغه بزرگ و فقیه سنت شکن مشهور محمد بن ادریس حلی، متوفی سال ۵۹۸ در کتاب گرانقدرش"سرایر"می نویسد:
"دانشمند موثق بزرگوار، متخصص اخبار، ناقد آثار، عالم به رجال، حافظ بزرگ حدیث بود، او استاد پیشوای ماشیخ مفید محمد بن محمد بن نعمان است."- ابن شهر آشوب او را"مبارز قمی ها نامیده"و علامه حلی از وی مانند نجاشی از او نام برده است. و ابن داود او را"شیخ الطایفه و فقیه و چهره درخشان شیعه در خراسان دانسته و تلفیقی از سخن شیخ و نجاشی را آورده است."
از میان فقهای بزرگ متاخر فقط به ذکر گفتار علامه بحر العلوم اکتفا می‌کنیم که می‌نویسد:
"ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، پیشوایی از پیشوایان شیعه، وستونی از استوانه‌های شریعت است، او رییس محدثین، و در آنچه از ائمه صادقین علیهم السلام روایت کرده صدوق و راستگوست. وی با دعای امام زمان علیه السلام متولد شد، و از این راه به فضیلت و افتخاری بزرگ نایل گشت. در توقیع مقدس آمده بود که او فقیه، نیک سرشت، پربرکت و از جانب خداوند سودبخش خواهد بود. از این رو برکت وجود او شامل حال تمام خلایق شد و خاص و عام از وی منتفع گشتند، و آثار و تألیفاتش درگذشتِ روزگار باقی ماند، و عموم فقهای شیعه از فقه و حدیثش نفع بردند."
/
سایت فطرت
