قرآن فقط ولایت تشریعی، آن هم فقط روی زمین را ذکر میکند، پس چرا شیعه برای ائمه ولایت تکوینی در همه ی زمان ها وهمه ی عوالم قایل است؟
توضیح: خداوند در آیه ی ۵۵ سوره ی نور می‌فرماید: « وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض کما استخلف الذین من قبلهم ولیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم.» این آیه صریحا چند چیزرا بیان کرده: اول آن که خلافت ائمه مانند خلافت گذشتگان است. یعنی همان طور که خلافت سایر انبیا و اوصیا برای زمامداری و نشر احکام بوده خلافت ائمه نیز چنین است. پس خلافت ایشان تشریعی است نه تکوینی. دوم آن که خدا ایشان را برای نشر دین تمکن خواهد داد و فعلا تمکن ندارند. سوم آن که خلافت ایشان در زمین است نه در تمام عالم. بنابراین ادعای شیعه در خصوص ولایت تکوینی ایشان و خصوصیات آن با صریح آیه ی قرآن منافات دارد.
پاسخ ۱- مراد آیه ازکسانی که قبل از این در زمین خلافت یافته اند, معلوم نیست.
۱-۱- ظاهر آیه عام است و اختصاص به انبیا و اوصیا ندارد.
۲-۱- در هیچ روایتی از روایات وارده در تفسیر این آیه اسمی از انبیا نیست. روایتی هم که در تفسیر صافی و نور الثقلین ذکر شده فقط اوصیا را گفته است. اشکال کننده کلمه ی انبیا را از پیش خود اضافه کرده است تا ولایت وخلافت ائمه را به ولایت تشریعی انبیا قرین کند.
پاسخ ۲- اگر مراد آیه را انبیایی بدانیم که قبلا خلافت یافته اند, منظور آیه خلافت ظاهری آن هاست. اگر برفرض انبیا داخل در آیه باشند, مراد انبیایی هستند که خلافت ظاهری داشته اند مانند هارون خلیفه ی حضرت موسی و داود و سلیمان علیهم السلام.به عبارت دیگر ولایت تشریعی انبیا مد نظر نیست.
پاسخ ۳- آیه فقط اصل خلافت را مانند خلافت گذشتگان دانسته است و دامنه ی خلافت ائمه ی معصومین و کیفیت و درجات آن را بیان نکرده است. تشبیه خلافت ائمه به خلافت اوصیای پیغمبران گذشته از جهت اصل خلافت صحیح است.یعنی همان طور که گذشتگان را خلافت داد ائمه را نیز خلافت ظاهریه خواهد داد.آیه, متکفل بیان مقدار,کیفیت و درجات خلافت نیست. ولذا تشبیه آن به خلافت اوصیا از جهت کیفیت و درجات خلافت صحیح نیست. چگونه می‌شود خلافت ائمه از هرجهت مانند خلافت اوصیای پیغمبران گذشته باشد و حال آن که به ائمه ی هدی علیهم السلام ملک عظیم داده شده و به دیگران داده نشده است. و علم و قدرت آصف وصی سلیمان و دیگران نسبت به علم و قدرت ائمه ی هدی مانند قطره نسبت به دریاست. این آیه مثل تشبیه رسالت حضرت رسول به رسالت حضرت موسی در آیه ی شریفه ی دیگری است که در آن اصل رسالت مقصود است نه کیفیت, درجات و حدود رسالت.
پاسخ ۴- محقق شدن خلافت در آینده منافاتی با حاصل بودن ولایت تکوینی و تشریعی در همه ی ادوار ندارد. آنچه در این آیه برای آینده وعده داده شده است رسیدن به حکومت ظاهری در دنیا و بسط ید در اجرای احکام الاهی و مواردی از این قبیل است و زمان ظاهر شدن این خلافت حقیه ی الاهیه و تمکن آنان در زمین هنوزنیامده و آن سلطنت, ولایت, خلافت و امارت هنوز ظاهر نشده است و بعد از ظهور حضرت ولی عصر علیه السلام که ائمه به دنیا رجعت می‌نمایند ظاهر خواهد شد..(چنان که صریح روایات وارده در تفسیر این آیه ی شریفه است) و همچنین است در مورد ادامه ی آیه ی شریفه – که این نویسنده ذکر نکرده – و آن تبدیل خوف آنان به امنیت است که هنوز نشده و در زمان ظهور و رجعت خواهد شد و روشن است که این با حاصل بودن مقام خلیفه اللاهی به در زمین خواهند شد.)معنای ولایت تکوینی و تشریعی برای پیغمبر و ائمه در همه ی ادوار -که ادله ی بی شماری از قرآن و حدیث آن را اثبات میکند - منافاتی ندارد.
پاسخ ۵- وسعت خلافت ائمه منحصر در زمین نیست.
۱-۵- اثبات چیزی چیز دیگری را نفی نمی‌کند.
۲-۵- وسعت این خلافت منحصر به زمین نیست.ذکر زمین در این آیه ی کریمه شاید از این جهت باشد که خلافت پیشینیان ویا عدم تمکن ائمه و ترس آنان از دشمنان در روی زمین بوده و چون در غیر زمین مخالفی ندارند غیر اهل زمین در موضوع آیه ی کریمه دخیل نیست.
۳-۵- سیاق آیه ی شریفه ناظر به اهل زمین است که به آنان بشارت داده که عاقبت خلافت ظاهری حقه ی الاهیه برای مؤمنین است (و این مؤمنین که خلیفه ی در زمین می‌شوند ائمه ی هدی می‌باشند که با امنیت کامل متمکن
سایت فطرت
